Werken in de zon
Veiligheids- en gezondheidsrisico’s

20-06-2016

Buitenwerkers en vooral werknemers uit de bouwsector staan regelmatig bloot aan zonlicht. Zij worden hierdoor meer geconfronteerd met huidkanker.

Werknemer niet bewust van risico’s

Uit onderzoek(*) blijkt dat mensen die buiten werken vaak niet bewust zijn van de gezondheidsrisico’s bij het werken in extreme warmte en/of zon. Werknemers kunnen klachten als hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid tot uitdroging hebben. Maar ook hitteslag, huidaandoeningen en dehydratatie behoren tot de mogelijkheid. Daarnaast zijn er ook veiligheidsrisico’s gebonden aan werken onder langdurige blootstelling aan zonlicht. Verblinding, zichtbaarheid en concentratieproblemen kunnen de veiligheid op de werkplaats sterk beïnvloeden.
En tot slot zijn er risico’s met betrekking tot de slechte uitvoering van het werk, doordat een aantal materialen en stoffen anders reageren bij langdurige blootstelling aan zonlicht of warmte.

Risico op huidkanker verhoogt bij verbranding

Het risico op huidkankers verhoogt bij verbranding door langdurige blootstelling aan direct zonlicht. Vooral werknemers met bleke huid, rood of blond haar en blauwe ogen zijn gevoeliger voor uv-licht. Maar ook werknemers met donkere huid, bruine ogen, donkerbruin of zwart haar kunnen schade oplopen. Het uv-licht beschadigt de huidcellen en kan leiden tot huidkanker.

Preventietips

• Geef werknemers opleiding over werken in extreme warmte en/of zon en stel aangepaste preventiemaatregelen voor.
• Organiseer het werk in functie van de weers- en UV-voorspellingen. Dit kan u vinden op de website van het KMI van België.
• Probeer zoveel mogelijk voorbereidend werk in ateliers uit te voeren tijdens extreme zonneperioden.
• Voer regelmatige pauzes in in schaduwrijke zones.
• Probeer jobrotatie in te voeren zodat werken onder blootstelling van zonlicht afgewisseld wordt met werken in schaduwrijke omgevingen.
• Pas het werkschema aan zodat de zon tijdens de warmste uren van de dag vermeden wordt.
• Zorg voor zonneschermen of -tenten om schaduwrijke werkzones te creëren. Dit kan door stellingen te voorzien van zeilen, tenten of mobiele schermen met een lichte of witte kleur. Let wel op met luchtdrukverschillen op stellingen of constructies.
• Zorg dat werknemers regelmatig zonnecrème gebruiken. Deze zonnecrème dient aangepast te zijn aan het huidtype en wordt bij voorkeur koel bewaard.
• Werknemers beschermen hun lichaam best tegen zonnebrand door kledij te dragen met lange mouwen, lange broek, handschoenen en hoofdbescherming (helm of pet) met nekbescherming.
• Werknemers beschermen de ogen bij voorkeur met een zonnebril. Of gebruiken een helm met zonneweringsscherm.
• Zorg steeds voor eerste hulp bij zonnebrand en zonneslag.

Onderzoek(*) leert ons…

• Een werknemer in de bouwsector is gemiddeld 6,7uur per dag buiten aan het werk.
• Twee derde van de bevraagden ervaren geen risico of hebben geen zekerheid van het risico bij het werken onder blootstelling van zonlicht.
• 59% van de bevraagden is minstens één keer verbrand door de zon.
• 82% van de bevraagden had nog nooit zijn huid laten controleren op huidkanker.
• 61% had zijn huid zelf nog nooit gecontroleerd op huidschade.
• 70% had nog nooit een opleiding gekregen over de risico’s over werken onder blootstelling van zonlicht.
• Na een opleiding over de risico’s bij werken in extreme warmte en/of zon werd het gedrag aanzienlijk aangepast en werden de preventiemaatregelen opgevolgd.
• Het hoofd, de nek en de schouders worden het hevigst blootgesteld aan het zonlicht.
• Boven- en onderarmen als de boven- en onderbenen en het aangezicht zijn onderhevig aan de invloed van het zonlicht.

Risicoanalyse en preventiemaatregelen belangrijk

De risicoanalyse vormt het uitgangspunt voor het bepalen van de preventiemaatregelen bij werken onder blootstelling van zonlicht.
Naast de wettelijke voorzieningen van de sociale voorzieningen en het aanbieden van gekoelde dranken zijn er nog bijkomende voorzieningen mogelijk die het werken bij blootstelling aan zonlicht beter mogelijk maken.

Meer informatie?

Voor meer informatie hierover kan u steeds terecht bij een expert van IBEVE.

(*) Sun Safety in construction, Evaluation of a sun safety intervention for the UK construction sector, Report submitted to the IOSH Research Committee, Jonathan Houdmont PhD, Paul Madgwick MSc.